गेल्या वर्षी, २०२०ला , कोवीड १९ नावाचा  बॉम्ब अच्यानक आपल्या देशावर कोसळला  आणि संपूर्ण अर्थव्यवस्थेला भेगा जाऊन,  त्याचे परिणाम आपल्या सर्वांनां भोगावे लागले. अश्या ह्या लॉकडाऊनच्या गंभीर परिस्थितीत, ई-कॉमर्स व्यवसायाने मात्र मोबाइल अँप्स स्टार्ट-अप व्यवसायाला मात्र गती दिली आणि दुप्पट वेगाने ह्या व्यवसायाने वाढ केली .  वेबसाईट , मोबाईल अँप अश्या अनेक मार्गांनी हा व्यवसाय घरा घरात पोहोचला. लॉकडाऊन मध्ये संचार बंदी असल्यामुळे आजचा तरुण वर्ग ह्या ई-कॉमर्स व्यवसायत जास्त रुची घेऊ लागला. किती तरी होतकरू व्यावसायिकांनी ह्या उद्योगात स्वतःचे करिअर सुरु केले. आणि  बघता बघता हा व्यवसाय चिमुकल्या मुलांच्या ऑनलाईन लर्निंग पासून आई-वडिलांच्या दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य घटक बनला आहे. परंतु ज्या ई-कॉमर्स वेबसाईट किंबहुना मोबाईल अँप्स वरून तुम्ही ऑर्डर करता किंवा व्हेंडर बनून व्यवसाय करता, तो ई-कॉमर्स प्लॅटफॉर्म सुरक्षित आहे का ?

गेल्या वर्षी जरी कोवीड १९ ने थैमान मांडले असले, तरी गुन्हेगारी मात्र संपुष्टात आली नाही. ऑनलाईन गुन्हे (सायबर क्राईम ), ग्राहक तक्रार, व्हाईट कॉलर क्राईम ह्यांसारख्या तक्रारी आणि गुन्हे तिप्पट प्रमाणात नोंदवले गेले. ह्या सर्व प्रकारच्या गुन्हेगारीत आणि तक्रारीत मोठे माध्यम आहे इंटरनेट आणि वेबसाइट / मोबाइल अँप. बऱ्याच वेळेला ‘ऑफर’ नावाच्या मोहाला बळी पडून ऑनलाईन प्रॉडक्ट किंवा सर्विस खरेदी करतो परंतु ती खरेदी करताना ई-कॉमर्स वेबसाईट / मोबाईल अँप्स कंपनी, त्यांचे ऑफिस, त्यांची प्रायव्हेट पॉलिसी/ कंपनी पॉलिसी किंवा जर काही समस्या आली तर तक्रार कुठे आणि कशी करावी ह्या सर्व गोष्टींची काळजी घेतली जात नाही आणि मग सुरु होते फसवणूक. ऑर्डर केलेली वस्तू परत करून नाही मिळत, आलेल्या वस्तूची ग्रारेंटी वॉरेन्टी नसते, कधी कधी पैसे बँक अकाऊंट मधून जातात परंतु वस्तू येत नाही किंवा वेगळीच कमी प्रतीची वस्तू येते….जर कोणी उद्योजक अश्या ई-कॉमर्स प्लॅटफॉर्म तर्फे स्वतःचे प्रॉडक्ट आणि सर्व्हिस विकत असतील तर त्यांच्या हिशोबात घोळ आणि फसवणूक, बऱ्याच  वेळेला तर ती इ-कॉमर्स कंपनी अस्तित्वात नसते आणि पैश्याचा सायबर क्राईम सुरु होतो. असे बरेच घोटाळे आणि गुन्हे , ग्राहक संरक्षण कायदा आणि सायबर क्राईम अंतर्गत नोंदवले जातात. परंतु कायद्याचे विशेष ज्ञान नसल्यामुळे बहुतांशी ग्राहक किंवा व्यावसायिक न्याय मागायला जात नाहीत किंवा स्वतःला, उद्योगाला सुरक्षित ठेवत नाही.